Inaciu Galán (Xixón, 1986) Doctor pola Universidá d’Uviéu cola investigación «La llingua asturiana nel Franquismu», ye escritor, periodista y xestor cultural. Pol so llabor a favor del asturianu foi reconocíu col Premiu Urogallo, al que se suma a una llarga riesta de premios lliterarios, ente los que destaquen el Premiu Fernán-Coronas de poesía o l’Enriqueta González Rubín de periodismu. Autor del primer diccionariu billingüe asturianu-inglés/inglés-asturianu, asoleyó tamién un llibru pa la reciella «Nel, el coríu que nun sabía nalar», trés poemarios «Tierra podre» (Camelot, 2016), «Patria en pallabres menores» (BaxAmar, 2018) y «Nes ruines de la nueche y les hores» (Trabe, 2018); y un volume cola so narrativa «Cartes nel horru (y delles hestories más)» (Cuatro Gotes Ediciones, 2019), presentáu dende casa neste selmanes.
1.-¿Crees que los escritores han de tar xuntos en dalgún tipu d’asociación?
Sí, paezme que ye bien interesante tar xuntos y trabayar por da-y más difusión a la lliteratura, interactuar con otres artes como colectivu, servir d’altavoz de les reivindicaciones del ámbitu lliterariu y en xeneral, collaborar ente nós.
2.-¿Cómo ves el panorama lliterariu n’España?
El panorama nel estáu ye mui interesante. Yo sigo con munchu interés les lliteratures catalana, gallega y aragonesa, porque son un espeyu nel que podemos miranos y exemplos d’unes lliteratures interesantísimes que tienen mui poca atención per parte de los medios estatales, por nun dicir nada. Reivindico esa diversidá de que les lliteratures en toles llingües d’España tengan más espaciu nos medios y visibilidá nel sistema educativu y en tolos ámbitos.
3.-¿Y n’Asturies?
La lliteratura castellana fecha n’Asturies tien delles figures que tán destacando, y n’especial pienso en Pilar Sánchez Vicente y Laura Castañón. Y no que cinca a la lliteratura asturiana la evolución nos últimos cuarenta años ye ablucante. Pasamos de tener una lliteratura cuasi marxinal, con escepciones mui valioses, a ponenos al altor de cualesquier lliteratura europea, evidentemente col tamañu escaláu a lo que ye Asturies y al papel que tienen l’asturianu y el gallego-asturianu dientro del difícil contestu de la falta d’oficialidá.
4.-¿Qué midíes habríes tomar les autoridaes pa fomentar la llectura?
N’Asturies tenemos una ferramienta que sedría mui potente si decidiera a una verdadera promoción, que ye la radiotelevisión pública asturiana. Ye un espaciu nel qu’esisten multitú de posibilidaes de da-y espaciu y difusión a la lliteratura asturiana.
5.-Recomiéndanos dalgún llibru de to.
Como toi acabante ponelu nel mercáu (presentélu dende casa nestes selmanes de cuarentena), recomiéndovos el mio llibru “Cartes nel horru (y delles hestories más)”, el primer volume nel que recueyo la mio obra narrativa. Son rellatos curtios y microrrellatos de temática variada y que tenía espardíos per revistes o que fueren ganadores de concursos y taben inéditos.
6.-¿Cómo definiríes la to lliteratura?
Ye una lliteratura que depende del momentu, que nun tien grandes pretensiones, más allá d’espresar lo que siento en cada momentu y tratar de llegar al llector cola meyor efectividá posible. Ye una lliteratura que mira pa l’Asturies rural, pero tamién pa la urbana, qu’afonda en sentimientos y que dacuando tien tamién un mensaxe social y reividincativu.